نویسنده: sahand

گاهی اوقات یک اسکن نقشه توپوگرافی در اختیار داریم و به فایل اصلی توپوگرافی هیچگونه دسترسی نداریم. برای وارد کردن این تصویر اسکن شده به نرم افزار Civil3D طبق مراحل زیر پیش بروید. اولین قدم وارد کردن فایل تصویر به نرم افزار و سپس تنظیم اندازه و اسکیل(Scale) تصویر است. سپس تمام خطوط موجود را با دستور PL(دستور ترسیم پلی لاین) ترسیم میکنیم و در مرحله آخر، به هر خط، ارتفاعی که در تصویر نقشه موجود است را می‌دهیم.
نرم افزار Civil3D را بارگذاری کنید و یک New file  از نوع متریک انتخاب کنید.

 

در فایل تازه مطابق شکل زیر در تب Insert ریبون رفته و روی Attach کلیک کنید.

 

فایل تصویری که دارید را انتخاب کنید و روی Open کلیک کنید.

 

در پنجره‌ی Attach Image تیک specify on-screen را بگذارید و باقی تیک‌ها را بردارید. روی Ok کلیک کنید.

 

روی صفحه کار کلیک کنید تا تصویر توپوگرافی به فایل اضافه شود.

 

با تایپ دستور ze و اینتر کردن آن، روی تصویر زوم می‌شود. در صورتی که از اتوکد استفاده می‌کنید، ابتدا Z را تایپ کنید و اینتر بزنید، سپس E را تایپ کنید و اینتر بزنید.

 

بعداز وارد کردن تصویر نقشه، آن را مطابق شکل انتخاب کنید تا ابزار مربوط به تنظیمات نمایش آن در ریبون مشخص شود.

 

از ابزار نمایان شده گزینه‌ی Fade را روی 80 تنظیم کنید تا تصویر کمرنگ شود.

 

روی تصویر زوم کرده و از گرید 5000 تا گرید 4500 یک خط ترسیم کنید. برای اینکار میتوانید از دستور PL استفاده کنید. پس از تایپ PL و اینتر زدن، یکبار با دقت زیاد روی خط کنار 5000 کلیک کنید، سپس کلید F8 را بزنید تا قابلیت ترسیم خط مستقیم فعال شود، سپس کنار 4500 کلیک کنید تا مطابق شکل زیر خط ترسیم شود.
توجه داشته باشید فاصله بین گرید 5000 و 4500، برابر 500 متر است، ولی خطی که بین 5000 و 4500 ترسیم می‌کنیم، طول بسیار کمتری دارد. دلیل این امر این است که ما فایل یک تصویر را وارد کردیم که با اندازه‌های استاندارد نرم افزار هماهنگ نیست و ما قصد داریم ابعاد تصویر را طوری تغییر دهیم که فاصله بین 4500 تا 5000 واقعاً 500 متر شود. برای این کار از دستور Scale استفاده میکنیم.

 

حال یک خط دوم در کنار تصویر ترسیم میکنیم که طول آن دقیقاً 500 متر است. برای ترسیم این خط دستور PL را تایپ کنید. در کنار تصویر نقشه یک بار کلیک کنید، سپس نشانگر ماوس را به سمت پایین بکشید و عدد 500 را تایپ کرده و اینتر بزنید.

 

همانطور که در شکل زیر میبینید تصویر نقشه در کنار خط 500 متری که ترسیم کردیم بسیار ابعاد کوچکی دارد. مطابق شکل ابتدا تصویر و خط اولی که ترسیم کرده بودیم را با هم انتخاب(Select) کنید و دستور SC را تایپ کنید و اینتر بزنید.

 

پس از نمایان شدن پیغام Specify base point کلید F3 را بزنید تا OSnap روشن شود(در صورتی که از ابتدا osnap روشن باشد، با یک بار فشردن خاموش میشود. پس باید مجدد F3 بزنید تا روشن شود–>آشنایی با دستورات اتوکد)، سپس مطابق شکل روی ابتدای خط 500 متری کلیک کنید.

 

سپس در همان حالت، بعداز کلیک کردن روی نقطه‌ی ابتدایی خط، دستور r را تایپ کنید و اینتر بزنید. دستور r مخفف Reference می‌باشد.

 

حال روی تصویر زوم کنید و اول روی نقطه شروع خط اول کلیک کنید و سپس روی انتهای خط اول کلیک کنید.

 

حال زوم اوت کرده تا انتهای خط دوم 500 متری مشخص شود و روی نقطه‌ی انتهایی آن کلیک کنید.

 

یک بار Ze را تایپ کرده و اینتر بزنید.

 

همانطوری که در شکل زیر میبینید، تصویر و خط اول با هم به اندازه واقعی در آمده‌اند و دو خط اول و دوم کاملاً هم اندازه شده‌اند. با این کار باقی فواصل در تصویر توپوگرافی مطابق واقعیت خواهد بود.

 

در ادامه با دستور PL روی تمام خطوط تصویر توپوگرافی خطوط جدیدی را ترسیم می‌کنیم و با توجه به تراز ارتفاعی که در تصویر موجود است، تراز هر خط را میدهیم. در شکل زیر دو خط از این خطوط ترسیم شده‌اند. سپس یکی از این خطوط انتخاب شده و با دستور CTRL+1 به Properties آن رفته‌ایم و ارتفاع را برابر با 1.3 وارد کرده‌ایم. نحوه وارد کردن ارتفاع در آموزش مشکل خطوط توپوگرافی به طور کامل‌تر توضیح داده شده است.

 

 

در زمان طراحی و کار با Civil3D گاهی با سمبل اخطار یا همان Warning در پروژه روبرو می‌شویم. این پیغام اخطار به این دلیل نمایش داده می‌شود که قسمتی از طرح ما بندهایی از آیین‌نامه‌ی مورد استفاده‌ی نرم افزار را نقض کرده است. در صورتی که بخواهیم طبق آیین‌نامه‌ی معرفی کرده به نرم افزار پیش برویم، راه درست این است که طرح خود را مطابق آیین‌نامه تغییر دهیم. ولی به هر حال در صورتی که می‌خواهید این سمبل اخطار خیلی سریع و با چند کلیک از کل پروژه‌ی شما پاک شود به روش زیر می‌توانید این کار را انجام دهید.

 

همانطور که در شکل زیر مشخص است پروژه با تعداد زیادی پیغام وارنینگ و یا اخطار مواجه است. روی صفحه یک کلیک راست انجام دهید و در لیست باز شده روی Options کلیک کنید تا پنجره‌ی Options یا همان Option Dialog box باز شود.

 

به تب AEC Editor بروید. به کادر آبی رنگ توجه کنید. در صورتی که تیک Drafting را بردارید پروژه از حالت پیش‌نویس خارج می‌شود و برای پرینت مناسب خواهد بود. پس برداشتن تیک روی Ok کلیک کنید و پنجره را ببندید.

 

همانطوری که مشاهده می‌کنید اثری از اخطارهای نرم افزار نیست. البته همچنان تعدادی از بندهای آیین‌نامه نقض شده باقی می‌ماند و این محو کردن اخطارها به معنی تصحیح پروژه نیست و تنها راهی برای خلاص شدن از این Warningها در زمان کار روی پروژه می‌باشد.

برای آشنایی با مراحل اولیه کار با نرم افزار Civil3D پس از اجرای فایل اجرایی نرم افزار Civil3D Metric ابتدا مطابق شکل از منوی فایل، روی گزینه ی New کلیک کنید.

 

حال فایل _Autocad Civil 3D (Metric) NCS را انتخاب کنید و روی Open کلیک کنید. تنظیمات این فایل به طور پیشفرض روی واحدهای اندازه گیری متریک تنظیم شده است. در صورتی که فایل Imperial را انتخاب کنید، واحدها به صورت اینچ و فوت خواهند بود.

 

مهمترین پنجره ای که در هر استفاده ای از این نرم افزار به آن نیاز خواهید داشت Toolspace است. Toolspace در Civil3D پنجره ای است که تمام تنظیمات ظاهری(Styles) و تنظیمات داده ها(Data) در آن قرار دارد. بهترین روش برای دسترسی به Toolspace از طریق ریبون است. مطابق شکل زیر در تب Home در ریبون گزینه ی مربوط به Toolspace را پیدا کنید و روی آن کلیک کنید.

 

همچنین میتوانید با تایپ دستور Toolspace و اینتر زدن آن را نمایان کنید. روش سوم خاموش و روشن کردن Toolspace استفاده از Menu bar است. روی منوی General مطابق شکل کلیک کرده و Toolspace را انتخاب کنید. برای روشن یا خاموش کردن منوبار، توضیحات مربوط به منوبار را در آموزش های فصل اول مطالعه بفرمایید.

 

پس از گشودن Toolspace به سمت راست آن دقت کنید. چهار تب Prospector، Settings، Survey و Toolbox را مشاهده خواهید کرد. روی تب Prospector مطابق شکل، یا تب های دیگر کلیک کنید و محتویات هر تب را مشاهده کنید.

 

به عنوان یک توضیح کلی برای آشنایی با تب های Toolspace متن زیر را مطالعه فرمایید:
Prospector : در Prospector ما میتوانیم نقاط را معرفی کنیم. از طریق نقاط یا از طریق خطوط توپوگرافی سورفیس بسازیم. مسیر راه را مشخص کنیم. پس نتیجه میگیریم تب Prospector برای معرفی داده هایی که از قبل در اختیار داریم کاربرد دارد. و البته برای ورود به قسمت Properties برای هر جزئی از اجزای پروژه ما با همین تب سر و کار خواهیم داشت.

Settings : در Settings  ما با استایل ها و مشخصات ظاهری پروژه در ارتباط خواهیم بود. برای مثال میتوانیم بر روی علامت مثبت پروفایل کلیک کنیم و سپس روی Profile Styles کلیک کرده و نوع گریدبندی Profile را ویرایش کنیم. در حقیقت در تب Setting ما استایلهای از قبل تعریف شده را تغییر میدهیم. یا استایل جدیدی تعریف میکنیم. توجه داشته باشید تغییرات ظاهری اجزای موجود در پروژه با کمک تب Prospector انجام میشود.
حال در ادامه روی تب Settings مطابق شکل کلیک کنید.

 
در تب Setting روی اسم فایل که در این مثال Drawing1 است کلیک راست کنید و سپس مطابق شکل Edit Drawing Settings را انتخاب کنید. در این قسمت تنظیمات اولیه فایل انجام میشود.

 

در تب Unit and Zone میتوان تنظیمات مربوط به واحدها و منطقه بندی پروژه را انجام داد. همانطور که در شکل زیر مشخص است واحد اندازه گیری به طور پیشفرض روی متر تنظیم هست. همچنین واحد اندازه گیری زاویه روی Degrees یا درجه تنظیم است که میتوان گراد یا رادیان را جایگزین کرد. مقیاس ترسیم روی 1000 تنظیم شده است. به قسمت Zone توجه کنید. تنظیمات مربوط به این قسمت را باید مطابق شکل زیر در دسته ی UTM, WGS84 Datum قرار داد و ایران در Zone 39 شمالی قرار دارد که مطابق شکل این تنظیمات را نیز انجام دهید.

 

در تب Transformation میتوان سیستم تصویر و سطح مبنای ارتفاعی محلی تعریف نمود.

 

در تب Object Layers لایه هایی که به هر یک از اجزای پروژه نسبت داده شده قابل ویرایش است. برای مثال در شکل زیر اولین ردیف Alignment است که در لایه ی C-Road ترسیم خواهد شد. در هنگام ترسیم نیز میتوان در صورت نیاز این لایه ها را به دلخواه تغییر داد.

 

در تب Abbreviations کلمات اختصاری استفاده شده در نرم افزار به همراه اسم کامل آن آورده شده است.

 

در تب Ambient Settings کلیه ی پارامترهای استفاده شده در پروژه از قبیل طول، زاویه، مساحت، سرعت، امتداد، شیب، حجم و… به صورت جزئی قابل تغییر میباشند. روی Ok کلیک کنید و تنظیمات را ذخیره کنید.