مقیاس در نقشه

مطلب زیر از دانشنامه ی ویکی پدیا گرفته شده است. لینک مطلب در ویکی پدیا

 

مقیاس در نقشه عبارت است از نسبت طول اندازه گیری شده روی نقشه به طول افقی مشابه روی زمین یا به عبارت دیگر مقیاس عبارت است از نسبت طول ab روی نقشه به طول AB افقی روی زمین.

 

روشهای استفاده از مقیاس در نقشه

  • مقیاس ساده:
که به صورت کلی آن 1\over 1000 می‌باشد و در کشورهایی که دارای سیستم متریک هستند مورد استفاده است و معین کننده این است که 1mm روی نقشه مساوی 1 متر روی زمین می‌باشد.مثلاً 1\over 25000 یعنی 1mm روی نقشه مطابق 25 متر روی زمین است.
  • مقیاس مرکب:
در کشورهایی که سیستم غیر متریک دارند مانند آمریکا و انگلیس از این مقیاس استفاده می‌کنند مثلاً 2in\over 5Mi یعنی 2 اینچ روی نقشه مطابق 5 مایل روی زمین می‌باشد.
  • مقیاس خطی:
عبارت است از خطی که به تقسیمات مساوی افراز شده و هر قسمت آن طول معینی از نقشه را در روی نقشه نشان می‌دهد.از مزایای مقیاس خطی این است که اگر نقشه در اثر عوامل جوی تغییر بعد داد مقیاس خطی هم تغییر بعد می‌دهد واندازه گیری با این مقیاس روی نقشه با مقدار افقی آن در زمین مطابقت می نماید.

Scaleto.jpg

 

انواع نقشه از نظر مقیاس

برای کاربردهای محاسباتی و استفاده آسان از نقشه، آنها را از نظر مقیاس به طریقه زیر دسته بندی می نمایند:

  • نقشه‌های خیلی بزرگ مقیاس که مقیاس آنها 1\over 500 و 1\over 100 است و معمولاً آنها را پلان می‌گویند.
  • نقشه‌های بزرگ مقیاس که مقیاس آنها 1\over 10000 و 1\over 500 است که نقشه‌های مهندسی و اجرایی را شامل می‌شود.
  • نقشه‌های متوسط مقیاس که مقیاس آنها بین 1\over 50000 و 1\over 10000 است.
  • نقشه‌های کوچک مقیاس که مقیاس آنها از 1\over 250000 به بالا می‌باشد که معمولاً به آنها اطلس یا نقشه جغرافیایی می‌گویند.

 

برای بدست آوردن اندازه واقعی باید اندازه ترسیم شده روی نقشه رادر مخرج مقیاس ضرب نمود (به شرط آنکه صورت مقیاس یک باشد).

 

توضیح بیشتر:

1- در راهسازی در مرحله اول از نقشه هایی با مقیاس 1/50000 تا 1/10000 استفاده میشود. و در نهایت برای محاسبات دقیقتر از نقشه هایی با مقیاس (1/5000 تا 1/1000 (با جزئیات بیشتر) استفاده میشود.